بورس فاركس

امروزه معامله‌گران (تريدرها) به بازارهاي مالي بيشتري دسترسي دارند، از جمله بازار سهام ( كه از آن به اسم بورس در اين مطلب ياد مي‌كنيم) ، ETF ها و بازارهاي پرنوسان‌تري مانند بازار آتي سكه و فاركس! تصميم‌گيري براي معامله در يكي از اين بازارها، مي‌تواند براي شما پيچيده باشد زيرا بايد فاكتورهايي را در نظر بگيريد تا بتوانيد تصميم عاقلانه را اتخاذ كنيد.

مهمترين عامل تصميم‌گيري بين انتخاب بورس و فاركس، ميزان ريسكي است كه مي‌توانيد متحمل شويد و سبك معاملات شماست. براي مثال، سرمايه‌گذاران بلندمدت به احتمال قوي   بورس فاركس   را گزينه مناسب‌تري براي سرمايه‌گذاري بيابند، در حاليكه معامله‌گران كوتاه‌مدت و نوسان‌گيران به بازاري علاقه‌مندند كه نوسانات قيمت در آن بيشتر باشد.

دوستان زيادي از ما سوال مي‌پرسند كه بورس تهران را براي معاملات انتخاب كنند يا فاركس، در اين مطلب از سايت بورسينس، ما سرمايه‌گذاري در بازار سهام و معاملات در فاركس را با هم مقايسه مي‌كنم و اميدوارم در انتخاب فاركس يا بورس تهران به شما كمك كند. 

بورس تهران يا فاركس؟

بازار فاركس ( foreign exchange market ) بزرگترين بازار مالي دنياست كه در زمان نوشتن اين مقاله حجم معاملات روزانه آن بيش از 4.5 تريليون دلار است. بسياري از معامله‌گران به دليل اين حجم بالاي پول در گردش و قدرت نقدشوندگي بسيار بالاي فاركس، ساعات معاملاتي طولاني و امكان استفاده از اهرم معاملاتي بالا (high leverage ) جذب آن مي‌شوند. (مطلب مرتبط را بخوانيد: فاركس چيست؟)

در سمت ديگر، در بازار سهام شركت‌هايي با پايداري بالا وجود دارند كه مي‌توانند در شرايطي كه اقتصاد چالش‌برانگيز مي‌شود به فعاليت خود ادامه دهند و بسياري از آنها به سهامداران‌شان سود نقدي پرداخت كرده‌اند.

بورس در مقايسه با فاركس و حتي بازار آتي، معمولا نوسانات كمتري دارد و اغلب از آن به عنوان يك سرمايه‌گذاري باپتانسيل رشد مداوم، جهت افزايش ارزش پرتفوي سرمايه‌گذاران استفاده مي‌شود.

نوسانات (Volatility)

منظور از نوسانات قيمتي، بالا و پايين شدن قيمت‌ها در كوتاه مدت است. در حاليكه برخي معامله‌گران مخصوصا نوسان‌گيران از بالا و پايين شدن قيمت‌ها در زمان‌هاي كوتاه براي كسب سود استفاده مي‌كنند، سرمايه‌گذاران با موقعيتي كه نوسانات و ريسك كمتري داشته باشد راحت‌تر هستند.
به همين دليل نوسان‌گيران و افرادي كه به بازارهاي با سرعت و ريسك بالا علاقه مند هستند بيشتر به سمت فاركس جذب مي‌شوند، اما سرمايه‌گذاراني كه به استراتژي “خريد و نگهداري” اعتقاد دارند، پايداري بيشتر و بورس را انتخاب مي‌كنند.

اهرم (leverage)

اهرم يكي ديگر از ملاحظات است. در   بورس دلفين وست  تهران هيچ اهرمي براي معاملات سهام در نظر گرفته نمي‌شود و شما به همان ميزاني كه سرمايه‌ داريد مي‌توانيد سهام بخريد (البته موضوع اعتبار معاملاتي يا credit با اهرم تفاوت دارد). در معاملات فاركس اما اهرم معاملاتي قابل ملاحظه‌اي ( حتي بالاتر از 50:1 ) قابل استفاده است.

مثلا فرض كنيد سرمايه اوليه شما 1000$ باشد. كارگزاران فاركس معمولا ضرايب اهرمي 1:100 يا 1:200 ارائه مي‌كنند. پس با فرض اينكه بروكر شما ضريب اهرمي 1:100 به حساب شما اختصاص دهد، شما قادر خواهيد بود تا سقف 100,000$ (سرمايه اوليه × ضريب اهرمي) به خريد و فروش زوج ارزهاي قابل معامله بپردازيد. البته شما مجبور نيستيد از كل اين سرمايه مجازي (چون سرمايه واقعي شما 1000$ است) استفاده كنيد و هر مقداري كه علاقمند باشيد در معاملات خود بكار مي‌گيريد.

 اما آيا اين اهرم الزاما چيز خوبي نيست. چون درست است كه مي‌توان با استفاده از اهرم، با مقدار كمي سرمايه، معاملات بزرگتري انجام داد (حساب‌هاي معاملاتي فاركس حتي با مقاديري مانند 100 دلار و پايين‌تر هم قابل بازگشايي است) اما اين اهرم مي‌تواند به راحتي كليه موجودي حساب شما را نابود كند.

ساعات معاملات

تفاوت عمده ديگر بورس با فاركس در ساعات معاملاتي آن است. ساعات باز بودن بورس سهام محدود است (در بورس تهران از ساعت 9 صبح تا 12:30 روزهاي شنبه تا چهارشنبه معامله صورت مي‌گيرد) اما فاركس در دنيا منحصر به فرد است زيرا كه در تمام 24 ساعت شبانه‌روز باز است. در هر لحظه از زمان و از هرجاي دنيا مي‌توان در آن به معامله پرداخت و فاركس شب و روز ندارد.
ساختار غيرمتمركز بازار فاركس پويايي خاصي به اين بازار داده و باعث شده است كه از روز دوشنبه تا جمعه 24 ساعت شبانه روز امكان تبادلات ارز وجود داشته باشد. حجم تبادلات در زمان‌هاي مختلف بستگي به ساعت كاري كشورهاي مشاركت‌كننده در فاركس دارد. پس از اينكه استراتژي مورد نظر و مطابق با اخلاقيات خود را يافتيد مي‌بايست ساعات كاري مناسب براي خود را پيدا كنيد.

اولين نكته اينكه بايد بدانيم قرار نيست شما از نوسان قيمت‌ها در تمام بازارها استفاده كنيد. در هر بازار شايد قيمت‌ها صدها پيپ بالا و پايين بروند و هيچ وقت نمي‌توان از تمام اين نوسانات استفاده كرد .

بازار دوجهته

فاركس برخلاف بورس تهران يك بازار دو جهته است. يعني هر جفت ارزي (يا هر ابزار مالي قابل معامله ديگر مثلا طلا يا نقره) بغير از قابليت خريد (Buy) قابليت فروش (Sell) نيز دارد. (حتي اگر صاحب آن نباشيد) بعنوان مثال فرض كنيد شما پيش‌بيني كرده‌ايد كه خريد جفت ارز USDCAD براي شما سوددهي خواهد داشت. پس به خريد آن اقدام مي‌كنيد. اگر پس از ورود شما به بازار، نرخ جفت ارز USDCAD ترقي كرده و به بالاتر از نقطه ورود شما برسد شما به همان مقدار سود مي‌كنيد.

همچنين اگر نرخ به پايين‌تر از نقطه ورود سقوط كند، به معني ضرر است. اگر شما قبل از ورود به معامله، تحليلي مبني بر نزول قيمت اين جفت ارز طي ساعات آتي مي‌داشتيد و در زمان ورود به جاي خريد (Buy) آن زوج ارز، اقدام به فروش (Sell) آن مي‌كرديد، با نزول قيمت جفت ارز سود نصيب شما مي‌شد.

در بورس تهران كه يك بازار يك‌جهته است فقط مي‌توانيد سهام را بخريد و سپس آنرا بفروشيد، امكان فروش سهم قبل از اينكه آنرا داشته باشيد ميسر نيست.

مالكيت

در فاركس خريد يا فروش هر جفت ارز به معني تصاحب مجازي آن در زمان مورد نظر مي‌باشد و جنس واقعي جابجا نمي‌شود. يعني موقع خريد يا فروش هر ابزار مالي (برخلاف بورس كه تصاحب سهام خريداري شده واقعي است) شما فقط با شرط بستن معامله (پزيشن) صاحب مجازي آن ابزار مالي هستيد.

در بورس شما با خريد سهام يك شركت، بخشي از مالكيت و سودآوري آن شركت را بصورتي قانوني از آن خود مي‌كنيد و حتي اگر ميزان سهام به حدي باشد كه جز سهامداران عمده شركت باشيد مي‌توانيد در تصميم‌گيري‌هاي اساسي شركت كنيد.

ريسك‌هاي فاركس

برخي از ريسك‌هاي موجود براي معامله گران دز بازار  فاركس را در زير براي شما شرح مي‌دهيم.

به طور كلي در هر نوعي از تجارت ميزان مشخصي از ريسك‌هاي منتظره و غير منتظره وجود دارد، اما بهتر است بدانيم كه ريسك معاملات ارز در بازار فاركس بسيار بالا مي‌باشد، بنابراين لازم است تا قبل از هر سرمايه‌گذاري ابتدا از خطرات و نوع آنها مطلع گرديد:

1- جهت نوسانات بازار مي‌تواند دقيقا بر خلاف آنچه شما پيش‌بيني نموده ايد پيش رود، علاوه بر اينكه بازار فاركس يك بازار با نوسانات شديد و سريع مي‌باشد ، تا حدي كه اگر شما هم اكنون معامله‌ايي را باز كرده و فقط چند دقيقه بعد پي به اشتباه بودن آن ببريد و تصميم به بستن آن بگيريد، ممكن است با يك ضرر هنگفت و يا سود هنگفت مواجه شويد .

2- چنانچه سرمايه اوليه شما در اين بازار پايين باشد و از ريسك بالائي در معاملات خود استفاده كنيد، امكان دارد ظرف چند روز سرمايه خود را از دست بدهيد و يا بعد چند روز به سرمايه هنگفتي برسيد.

3- اين احتمال نيز وجود دارد كه كارگزار  فاركس  طرف قرارداد شما دچار مشكل شده و يا ورشكست شود، بنابراين بايستي در انتخاب كارگزار دقت فراواني را بخرج دهيد. براي حصول به اين اطمينان مي‌توان از اشخاص مطلع و فعال در اين بخش تحقيق نموده و يا اينكه حداقل از وجود بيمه اصل سرمايه خود توسط كارگزار فاركس اطلاع حاصل كنيد.

4- سيستم‌هاي سخت افزاري معاملات شما يا همان رايانه شخصي ممكن است مختل گردد، بنابراين در چنين شرايطي ضرر شما، البته در صورتيكه از حد ضرر استفاده نكرده باشيد مي‌تواند بالا باشد.

5- يك مثل قديمي انگليسي مي‌گويد ( هيچگاه بر روي مزرعه خود شرط نبنديد ). اين بدين معناست كه شما فقط جايز هستيد از سود ناشي از فعاليت‌هاي اقتصادي ديگر خود يا نهايتا از پولي كه به صورت غيرفعال رها شده، براي معاملات در بازار فاركس استفاده كنيد كه در صورت از بين رفتن آن سرمايه، زندگي عادي شما دچار مشكل نشود.

نتيجه‌گيري

فعاليت در بازار فاركس نياز به مهارت و اطلاعات بسيار بالايي دارد و با توجه به ريسك و نوسانات بالا، فقط مناسب افرادي است كه آموزش‌هاي حرفه‌اي را ديده باشند و به منابع خوبي دسترسي داشته باشند.

فعاليت در بازار جهاني فاركس به خودي خود بد نيست، بلكه نحوه رفتار و عمل بسياري از معامله‌گران ايراني باعث شده تا افراد زيادي در اين بازار زيان‌هاي هنگفت كنند.

به همين خاطر براي فعاليت در فاركس مجازات در نظر گرفته شده و غيرقانوني اعلام شده است.

اميدوارم با بررسي و تحقيق، روش درست را انتخاب كنيد و هميشه در نظر داشته باشيد كه نگهداري اصل سرمايه، از همه چيز مهمتر است و نبايد صرفا به دليل اينكه خودتان را شخصي ريسك‌پذير مي‌بينيد، با انجام رفتار غيرعقلاني در بازارهاي مالي سرمايه‌تان را به خطر بيندازيد. 

منبع